Studio Raketa 22 preoblikovao je prostor nekadašnje gostionice, spajajući duh starih novosadskih kafana sa savremenim ugostiteljskim standardima.
U srcu Almaškog kraja u Novom Sadu, u istorijskoj ulici koja je nekad nosila naziv Crnog petla sokak, arhitektonski studio Raketa 22 stvorio je prostor koji oživljava duh nekadašnjih kafana. Rekonstrukcija i dizajn enterijera gostione “Kod crnog petla” izvedeni su s posebnom pažnjom prema tradiciji, uz očuvanje autentičnog ambijenta ovog dela Novog Sada.
“Naš cilj je bio da goste ne iznenadimo enterijerom, već da ih uvedemo u prostor koji deluje poznato i prirodno, kao da je oduvek bio ovde”, kažu iz studija Raketa 22. Projekat je rezultat dubokog istraživanja istorije Novog Sada i ovog kraja i težnje da se prostor oblikuje tako da reflektuje njegovu prošlost, a istovremeno odgovara potrebama savremenog ugostiteljstva.
Dizajn koji prožima istoriju
Studio Raketa 22, osnovan 2022. godine u Novom Sadu, predvode arhitektkinje Jelena Plačkov Škrbić i Lara Penc. Njihova filozofija arhitekture i enterijera zasniva se na funkcionalnosti, estetici i održivosti, a upravo ti principi oblikovali su projekat gostione “Kod crnog petla”.
“Inspiraciju smo pronašli u pričama o starim novosadskim kafanama, mestima okupljanja, razmene iskustava i neizostavnom delu gradske kulture. Želeli smo taj duh ponovo da oživimo“, ističu autorke projekta.
Almaški kraj – kvart sa pričom
Podbara, nekada poznata kao Petrovaradinski šanac, bila je prvo naselje na teritoriji današnjeg Novog Sada, nastalo početkom 18. veka. Njene uske, krivudave ulice, formirane uz vodene tokove, bile su dom zanatlija, ribara i stočara. Ulice su nosile nazive po biljkama, zanimanjima i kafanama, koje su bile srce društvenog života.
Ulica Save Vukovića, u kojoj se nalazi gostiona, do kraja osamdesetih godina 19. veka nosila je naziv Crnog petla sokak, prema gostionici koja je okupljala znamenite ličnosti poput Jovana Jovanovića Zmaja, Đure Daničića, Petra Dobrovića i Marka Nešića. “Iako arhivska dokumentacija nije potvrdila tačnu lokaciju stare gostionice, oslonili smo se na duh i atmosferu koje su sačuvale stare fotografije ovog kraja”, objašnjavaju arhitektkinje.
Rekonstrukcija s poštovanjem prema prošlosti
Sam objekat je podeljen na dva nivoa – podrum u kojem je smeštena kuhinja i prizemlje sa gostinskim salama. Masivni noseći zidovi od 50cm definisali su organizaciju prostora, dok su postojeći ulazi zadržani, uključujući i karakterističan ulaz “kuće na lakat” na uglu, koji gostima pruža osećaj dobrodošlice.
“Kompromisa između očuvanja autentičnosti i uvođenja savremenih elemenata svakako je bilo. Naš cilj je bio da moderni zahtevi ugostiteljstva ne naruše istorijski karakter prostora”, ističe tim studija Raketa 22.
Cilj je bio da moderni zahtevi ugostiteljstva ne naruše istorijski karakter prostora.
Zbog lošeg zatečenog stanja završne obrade originalnog poda, teraco-kamene ploče, izvedena je njegova kompletna rekonstrukcija. Rađena je nova cementna košuljica sa termoizolacijom, a završna obrada su vinil ploče, u svemu u skladu sa namenom (vatroopornost) i dizajnom (drveni dezen sa crno-belim pločama).
Fasada objekta, kao kulturno dobro pod zaštitom, tokom radova je bila posebno zaštićena, zajedno sa prozorima, kako bi se očuvala njihova autentičnost i sprečilo bilo kakvo oštećenje.
Instalacije grejanja, hlađenja i ventilacije postavljene su u tavanski prostor kako bi enterijer ostao čist i oslobođen modernih tehničkih elemenata.
View this post on Instagram
Termoizolacija objekta postavljena je sa unutrašnje strane zidova i zatvorena gipskartonskim pločama. Postojeći slojevi karatavana u jednom delu objekta su uklonjeni, kako su zbog eksploatacije vremenom propali, i postavljena je nova termoizolacija međuspratne konstrukcije između prizemlja i tavana, koja je takođe zatvorena gipskartonskim pločama.
Kada je reč o osvetljenju, arhitektkinje su se vodile idejom da reprodukuju atmosferu nekadašnjih kafana. “Svetlost sveća na plafonu, zidu ili stolu bila je jedini vid osvetljenja u prošlosti. Zato smo kreirali diskretno, prigušeno osvetljenje, gde svaka lampa doprinosi autentičnom doživljaju u prostoru”, poručuje tim.
Duh prostora koji živi i danas
Arhitektkinje ističu poseban trenutak nakon otvaranja gostione – fotografiju kultne gostionice “Kod crnog petla” iz prošlosti, koja neodoljivo podseća na novi enterijer. “To nam je pokazalo da smo uspeli u svojoj nameri – duh ovog mesta je sačuvan i danas”, kažu autorke.
Almaški kraj ostao je netaknut modernizacijom, čuvajući svoj spor ritam života i prijateljsku atmosferu. Kroz projekat gostione “Kod crnog petla” arhitektkinje su oživele deo te autentične priče, pružajući Novom Sadu prostor u kojem prošlost i sadašnjost dišu u istom ritmu.
Foto-galerija
Grafički prilozi
Faktografija
- naziv projekta: gostiona Kod crnog petla
- autor: Studio Raketa 22
- lokacija: Save Vukovića 17, Novi Sad
- površina: bruto 254 m2, neto 196 m2
- godina realizacije: 2024.
- fotografija: Studio Raketa 22, Intuit Studio
